Als CMD’er kom je vanzelfsprekend een keer in aanraking met het verrichten van onderzoek. Of dit nu tijdens de opleiding is of in de beroepspraktijk. Een systematische en methodische werkwijze is daarbij van belang, maar hoe pak je dit precies aan?
In deze leerwerkgroep kwamen verschillende aspecten van het verrichten van onderzoek aan bod om daar antwoord op te geven. Het stellen van relevante onderzoeksvragen, kiezen van passende onderzoeksmethoden en correct toepassen werd daarbij behandeld. Ook mijn eigen visie op praktijkgericht onderzoek maakte hier onderdeel van uit.
Gedurende deze leerwerkgroep heb ik mezelf regelmatig de vraag gesteld: ‘Hoe kan ik mijn werkwijze als UX/UI designer rondom het verrichten van onderzoek aanscherpen?’ Ik ben me ervan bewust dat het beantwoorden van deze vraag een doorlopend proces is en neem de nieuwe kennis vanuit de lessen graag mee.
METHODENKAART PRAKTIJKONDERZOEK
Voor het verrichten van onderzoek binnen deze leerwerkgroep is de methodenkaart praktijkonderzoek toegepast, een hulpmiddel om te bepalen waar onderzoek ingezet kan worden om tot betere projectresultaten te komen. Het helpt om passende methoden te kiezen en antwoorden te vinden bij ontwerpvragen.
Er zijn vijf onderzoeksstrategieën te onderscheiden die vernoemd zijn naar onderzoeksruimten: veld, bieb, werkplaats, lab en showroom. Iedere onderzoeksruimte bevat specifieke eigenschappen en draagt op eigen wijze bij aan een onderzoek. Zo oriënteer je je bijvoorbeeld met biebonderzoek op beschikbaar werk; wat is er al gedaan en hoe kan je daarop inspelen of dat verbeteren. Terwijl labonderzoek daarentegen wordt gebruikt om jouw oplossing te toetsen aan aspecten van de toepassingscontext; je stelt jezelf vragen als: werkt de oplossing die ik heb bedacht überhaupt wel? Kunnen gebruikers ermee omgaan? Functioneert mijn oplossing in de omgeving?
Om de methoden praktijkkaart in de praktijk te brengen is een aangereikte casus van Loua Joucebar behandeld. De ontwerpvraag is aan de twee innovatiecontexten gekoppeld: beschikbaar werk en de toepassingscontext.
Het probleem & de ontwerpvraag
Beschikbaar werk
Toepassingscontext
STEPPING STONES
Stepping Stones zijn niet gebonden aan een specifieke onderzoeksomgeving. Ze vormen overdraagbare tussenresultaten en eindresultaten van onderzoeksactiviteiten. Zie het als een overbrugging tussen verschillende onderzoeksomgevingen. Je kunt gemakkelijk de volgende ontwerpstap zetten met een stepping stone. Het draait daarbij om de "drie c's".
Zo worden resultaten uit verschillende onderzoeksmethoden gecombineerd (combine) tot samenvattende resultaten (condense) die vervolgens kunnen worden hergebruikt. Het zijn passende (deel)resultaten van je project en het zijn effectieve communicatievormen (communicate) om bevindingen uit je onderzoek(en) over te brengen op opdrachtgever of eindgebruikers. Veel stepping stones geven tevens inzicht in kwaliteitseisen waaraan een ontwerp moet voldoen. (HAN, z.d.).
Gedurende de opleiding en in het werkveld heb ik met regelmaat gebruikgemaakt van verschillende stepping stones. Denk hierbij aan persona's, het business model canvas en de customer journey.
Om te beoordelen hoe dit destijds is uitgevoerd is eerder werk getoetst aan de hand van een aantal controle vragen. Ik heb hiervoor gekozen voor een persona die ik tijdens mijn Minor voor gemeente Arnhem heb gemaakt. Antwoorden op vragen zoals: "Welke onderzoeksvraag wordt beantwoord?" en "Voor wie is de stepping stone bedoeld?" hebben tot nieuwe inzichten geleid voor een verbeterde communicatie van onderzoeksresultaten van een stepping stone.
Deze inzichten laten zien dat deze persona de basisinformatie bevat dat het nodig is om als persona te dienen. Echter, betere toepassing van de drie c's zullen leiden tot een verhoging van de kwaliteit van deze stepping stone.
JUST ENOUGH RESEARCH
Gedegen onderzoek komt neer op het stellen van meer en betere vragen, waarbij antwoorden kritisch worden bekeken. Maar hoe kun je dit het beste bereiken?
Erika Hall is designer en medeoprichtster van Mule Design Studio. Met haar boek Just Enough Research (2019, tweede druk) deelt zij haar expertise op het gebied van cross-disciplinaire samenwerking en biedt zij meerdere richtlijnen voor het verrichten van solide onderzoek.
In het boek Design.Think.Make.Break.Repeat. (Borthwick, 2021) staat de techniek ‘Sketchnoting’ beschreven, waarmee een proces door middel van schetsen en ondersteunende teksten kan worden gevisualiseerd.
Deze techniek wordt gebruikt om de inhoud van hoofdstuk 2 van Hall’s Just Enough Research weer te geven. De gelezen stof is geanalyseerd en de belangrijkste onderwerpen zijn opgedeeld in de volgende stukken:
• The research basics
• Everyone should participate in the research
• Stages of research (set of tools)
• Different roles within a team
• Overcoming objections (internal/external)
• Collaboration (guiding principles and habits)
• Rigor
• Everyone should participate in the research
• Stages of research (set of tools)
• Different roles within a team
• Overcoming objections (internal/external)
• Collaboration (guiding principles and habits)
• Rigor
Hiernaast is mijn uitwerking van de sketchnote te zien, waarbij research basics als centraal onderwerk is gekozen. Rondom staan de onderdelen gegroepeerd die allemaal te maken hebben met deze basics en van belang zijn voor het uitvoeren van onderzoek. Tijdens de lessen zijn de sketchnotes van leerlingen naast elkaar gelegd en is feedback gegeven.
ONDERZOEKSPROCES
Het verrichten van onderzoek kan op verschillende manieren uitgevoerd worden. In het boek van Hall (2019, tweede druk) wordt o.a. gesproken over een onderzoekscyclus van in totaal 6 stappen:
1. Define the problem
2. Select the approach
3. Plan and prepare for the research
4. Collect the data
5. Analyze the data
6. Report the results
2. Select the approach
3. Plan and prepare for the research
4. Collect the data
5. Analyze the data
6. Report the results
Bij dataverzameling komt vrijwel altijd literatuuronderzoek kijken. Houd bij het verzamelen van deze informatie rekening met betrouwbare bronnen en ga na of de gebruikte bronnen relevant zijn voor de geformuleerde onderzoeksvraag. Om dit te oefenen worden twee bronnen gekozen die aansluiten bij de casus van het ontwerppracticum. Bij iedere bron is afzonderlijk een onderzoeksvraag geformuleerd en een korte samenvatting en beoordeling van de bron gegeven. Daarbij wordt ook gebruik gemaakt van de 4 ‘grains of salt’ van Hall:
• Note the questions they were asking and determine to what extent they align with your own
• Check the sample and note the extend to which it maps to you target user base
• Check the person or organization conducting and underwriting the study, so you can note their biases
• Check the date to note whether anything significant has changed since the research was done, such as a
new product lauch or shift in the economy
• Check the sample and note the extend to which it maps to you target user base
• Check the person or organization conducting and underwriting the study, so you can note their biases
• Check the date to note whether anything significant has changed since the research was done, such as a
new product lauch or shift in the economy
Om dit in de praktijk te brengen zijn twee bronnen gekozen die van betekenis kunnen zijn op de casus van het ontwerppracticum. Bij de behandeling van deze bronnen zijn verschillende onderzoeksvragen opgesteld en annotaties gemaakt.
• Kopoulos, A. (2017, April 1). Employee onboarding best practices: A technology perspective. Alaska Business Monthly, 33(4), 70.
• Onboarding Programs for New Employees: IT Department Case Study. (2012). CPA Practice Management Forum, 8(9), 18–24.
• Onboarding Programs for New Employees: IT Department Case Study. (2012). CPA Practice Management Forum, 8(9), 18–24.
STAKEHOLDERMAP
Stakeholders zijn individuen of groepen die belang hebben bij of beïnvloed worden door de activiteiten en beslissingen van een organisatie, project of initiatief. Deze belanghebbenden kunnen verschillende doelen, verwachtingen en belangen hebben, en ze kunnen zowel intern als extern aan de organisatie zijn.
Er kan onderscheid gemaakt worden tussen drie groepen:
1. Interne stakeholders: mensen en groepen binnen de organisatie zelf, zoals werknemers en werkgevers
2. Externe stakeholders: personen en entiteiten buiten de organisatie. Zoals klanten, leveranciers en concurrenten
3. Belangengroepen: specifieke groepen mensen die direct betrokken zijn of beïnvloed worden
2. Externe stakeholders: personen en entiteiten buiten de organisatie. Zoals klanten, leveranciers en concurrenten
3. Belangengroepen: specifieke groepen mensen die direct betrokken zijn of beïnvloed worden
Effectief stakeholdermanagement is belangrijk voor het succes van organisaties en projecten, omdat het helpt bij het identificeren van de verwachtingen en behoeften van belanghebbenden en het nemen van beslissingen die in lijn zijn met die verwachtingen en behoeften. Het helpt ook bij het opbouwen van positieve relaties en het minimaliseren van conflicten tussen belanghebbenden.
Om dit in de praktijk te brengen is de casus van het ontwerppracticum gebruikt, waarbij een stakeholdermap is gemaakt vanuit het perspectief van de projectgroep. Daarbij zijn de stakeholders gebruikt die op dat moment bekend waren. Er is een Basale stakeholdermap gemaakt waarin primair, secundair en het brede publiek van elkaar onderscheiden worden (afgeleid van de 'Basic Two-Tier Stakeholdermap' uit "Managing For Stakeholders" van Edward Freeman, 2007).
10 USABILITY HEURISTICS FOR USER INTERFACE DESIGN
De Nielsen Norman Group is een UX-onderzoeks- en adviesbureau dat begeleiding biedt op het gebied van gebruikservaring. Dit bereiken zij door het delen van artikelen met onderzoeksresultaten, richtlijnen, trainingsseminars, een certificeringsprogramma en online seminars. Zij delen onder andere een aantal principes voor goed interaction design, de “10 Usability Heuristics for User Interface Design” (Nielsen, 2020):
1. Visibility of sysem status
2. Match between system and the real world
3. User control and freedom
4. Consistency and standards
5. Error prevention
6. Recognition rather than recall
7. Flexibility and efficiency of use
8. Aesthetic and minimalist design
9. Help users recognize, diagnose and recover from errors
10. Help and documentation
2. Match between system and the real world
3. User control and freedom
4. Consistency and standards
5. Error prevention
6. Recognition rather than recall
7. Flexibility and efficiency of use
8. Aesthetic and minimalist design
9. Help users recognize, diagnose and recover from errors
10. Help and documentation
Tijdens de les is besproken dat de projectgroepen van het ontwerppracticum samen een website kiezen en individueel beoordelen aan de hand van de 10 heuristieken. Iedereen bracht een website in, en middels een online poll is de keuze gevallen op de website van VTS Taxi. De heuristieken worden toegepast in onderzoeksvorm met een onderzoeksvraag en duidelijke verwijzing naar literatuur.
Onderzoeksvragen
• Welke verbeteringen van de 10 heuristieken kunnen toegepast worden op de website van VTS Taxi om het gebruiksgemak te verbeteren?
• Wat zijn kritieke usability problemen die het gebruiksgemak van de website van VTS Taxi verstoren?
• Welke verbeteringen van de 10 heuristieken kunnen toegepast worden op de website van VTS Taxi om het gebruiksgemak te verbeteren?
• Wat zijn kritieke usability problemen die het gebruiksgemak van de website van VTS Taxi verstoren?
Scope
Om de volledige staat van de website in kaart te brengen is ervoor gekozen om ook de gehele website mee te nemen in deze heuristische evaluatie. Bij deze evaluatie is alleen gekeken naar de desktop-versie.
Om de volledige staat van de website in kaart te brengen is ervoor gekozen om ook de gehele website mee te nemen in deze heuristische evaluatie. Bij deze evaluatie is alleen gekeken naar de desktop-versie.
Resultaat
Het resultaat van deze heuristieke evaluatie heeft duidelijk laten zien op welke vlakken een verbeterslag gemaakt kan worden voor de verbetering van de gebruikservaring.
Het resultaat van deze heuristieke evaluatie heeft duidelijk laten zien op welke vlakken een verbeterslag gemaakt kan worden voor de verbetering van de gebruikservaring.
